ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်)
တိုင်းရင်းစာပေဘာသာများကို ပိုမိုမြင့်တင်ပေးရန်အတွက် ဆရာ/မများကို လုံလောက်သည့် အထောက်အပံ့ပေးစေလိုသည်ဟု ကယန်းအမျိုးသားပါတီမှ ဦးမောင်လျို့က ပြောပါသည်။
“တစ်ပတ်ကို တစ်ရက် တိုင်းရင်းသား ဘာသာစကားသင် ဖို့အချိန်ပေးထားခါကျတော့ လစာလဲအလုံ အလောက်မပံ့ပိုးနိုင်ဘူးပေါ့။ ဒါပေမဲ့အဓိက ပြည်နယ်မှာပဲဆိုင်တယ်ပေါ့ နော်။ တိုင်းရင်းသားတိုင်းရင်းသား ရိုးရာဝန်ကြီးမှာလဲ။ တာဝန် ရှိတယ်လို့တော့ မြင်တယ်။ နည်းနည်းလေး အချိန်ကို ထပ်တိုး ပေးပီးတော့ လစာလဲပိုပြီး တောက်ပံ့ပေးနိုင်မယ် ဆိုရင်တိုင်းရင်းသား ဘာသာစကားနဲ့ပတ်သတ်ပီးတော့ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်လုပ်နိုင်မယ်လို့မြင်ပါတယ်။”ဟု ဦးမောင်လျို့က ပြောပါတယ်။
ပြည်နယ်အတွင်း တိုင်းရင်းသား ၆ မျိုးအတွက် တိုင်းရင်းသားစာပေသင်ကြားနိုင်ရန် ပြည်နယ်အစိုးရမှ ဆရာ၊ ဆရာမ ၁၅၆ ဦး ချထားပေးပြီး နေ့စား၊ လပေးအနေဖြင့် ခန့်ထားကာ တစ်နေ့ကို (၄,၈၀၀) ကျပ်ရရှိသည်ဟု သိရသည်။ ခွင့်ယူသည့်နေ့ရက်များတွင် ခံစားခွင့်မရရှိပေ။
တိုင်းရင်းသားစာပေကို ကျောင်းချိန်ပြင်ပတွင် သင်ကြာခွင့်ရသော်လည်း သင်ထောက်ကူပစ္စည်းများ မရှိတာကြောင့် သင်ကြားရေးတွင် အခက်အခဲရှိနေသေးသည်ဟု ကယန်းအမျိုးသားစာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့ အတွင်းရေးမှူး ဦးခွန်းထက် က ပြောပါသည်။
ဦးခွန်းထက်က “ပုံနှိပ်စာအုပ်က အဲ့လောက်ထိ အခက်အခဲမရှိဘူး။ အခက်အခဲရှိတာက အခု သင်ကြားနေတဲ့သင်ထောက်ကူတွေ အများကြီး လိုတယ်။
အခုချိန်မှာ ကလေးတွေအတွက် ဖတ်စာအုပ်မရှိဘဲ မှတ်စုစာအုပ်နဲ့သာ မှတ်သားရတဲ့အတွက် အခက်အခဲဖြစ်နေတယ်။” ဟု ပြောပါသည်။
တိုင်းရင်းဘာသာစာပေကို ကျောင်းပြင်ပချိန်သင်ကြားရသည့်အတွက် ကျောင်းသားမိဘများနှင့် ကလေးများ အထူးစိတ်ဝင်စားရန်လိုနေသည့်အချိန်တွင် ယခုကဲ့သို့ သင်ထောက်ကူ များမရှိသည့်အတွက်လည်း ပို၍စိတ်ဝင်စားမှုနည်းနေသည်ဟု ဆိုပါသည်။
ကယန်းစာပေကို ကယန်းလူမျိုးအများစု နေထိုင်ရာ ဒေသအသီးသီးတွင် သင်ကြားနေပြီး ကျောင်းပေါင်း (၂၇၅) ကျောင်းမှာ သင်ကြားနေပြီဖြစ်သည်ဟု ဦးခွန်းထက်က ပြောပါသည်။
“ကျနော် ထပ်ပြီးတောင်းဆိုချင်တာက စာအုပ်ရယ် နောက်ပြီးတော့ သင်ထောက်ကူရယ် အဲ့ဒါလေးပဲ တောင်းဆိုချင်တယ်။ နောက်ပြီးတော့မှ TOT လို့ခေါ်တဲ့ ဆရာ၊ဆရာမ မွမ်းမံသင်တန်း။ ဒါကလည်း တစ်ရက်၊ နှစ်ရက်တည်းနဲ့ မွမ်းမံသင်တန်း လုပ်လို့မရဘူး။ အနည်းဆုံး ၁၀ ရက်နဲ့အထက် လုပ်မှရမယ်။ ဒါကြောင့် ကုန်ကျစရိတ်၊ အဲ့ဒါ များနေတယ်။”ဟု ဦးခွန်းထက်ကပြောပါသည်။
ယခုလက်ရှိသင်ကြားနေသည့် တိုင်းရင်းသားဘာသာများသည် မြန်မာသင်ရိုးညွန်းတမ်းကို ဘာသာပြန်ထားသည့် သင်ရိုးညွန်းတမ်းဖြစ်သည့်အတွက်လည်း ဒေသသုံးသင်ရိုးညွန်းတမ်း ပြန်လည်ထုတ်ဝေနိုင်ရန်ကြိုးစားဆဲဖြစ်သည်ဟုလည်းသိရသည်။
ကယားပြည်နယ်အတွင်းမှာ ကယား၊ ကယန်း၊ ကယော၊ ကော်ယော်(မိုနူမိုနော)၊ ယင်းတလဲ၊ ဂေဘားအပြင် ရှမ်း၊ ပအိုဝ်း၊ လီဆူး၊ ကရင်၊ ဗမာတိုင်းရင်းသားတွေ နေထိုင်ကြပါသည်။
