မော်မီမြာ၊ ဦးမြာ
ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပနိုင်တဲ့ နယ်မြေစာရင်းထုတ်ပြန်တဲ့အပေါ်မှာ လက်ရှိအာဏာရပါတီက ကိုယ်မနိုင်လောက်ဘူးဆိုတဲ့မဲဆန္ဒနယ်ကို ဖြုတ်ချလိုက်တဲ့အနေအထားတစ်ရပ်လိုဖြစ်နေတာကြောင့် တရားမျှတမှုမရှိဘူးလို့ ကယားပြည်နယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ( KySDP ) အတွင်းရေးမှူး ဦးသဲရယ်က ကန္တာရဝတီတိုင်းမ်ကိုပြောပါတယ်။
“ သူတို့ အဲ့လိုသတ်မှတ်တဲ့နေရာတွေမှာလည်း တကယ့်စစ်ဖြစ်ပြီးတော့မှ ဒါမဖြစ်မနေပယ်ဖျက်ရမယ့် မဲဆန္ဒနယ်ဆိုပြီးတော့မှ အဲ့ဒီလိုလည်းမဟုတ်ပြန်ဘူးပေါ့နော။ ခိုင်လုံတဲ့သတင်းအထောက်အထားတွေလည်း ဘာမှမပြနိုင်ဘူးပေါ့နော။ နောက်ပလက်ဝလိုနေရာမျိုးဆိုလို့ရှိရင် စစ်တအားဖြစ်ပြီးတော့မှ ရွေးကောက်ပွဲက ပြန်ကျင်းပဖြစ်မယ်ဆိုတဲ့ဟာတွေက ပြန်ဖြစ်သွားတယ်ဆိုတဲ့ဟာမျိုး ”
ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပနိုင်တဲ့မဲဆန္ဒနယ်တွေကို ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ( UEC ) ကအောက်တိုဘာလ ၁၂ ရက်နေ့မှာထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ် နှင့် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး က မြို့နယ်တချို့တို့ရဲ့ ကျေးရွာအုပ်စုတွေဖြစ်ပါတယ်။
ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပနိုင်တဲ့နယ်မြေတွေက လက်ရှိအာဏာရ NLD ကနိုင်ချေမရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားပါတီအများစု အနိုင်ရရှိနိုင်တဲ့နယ်မြေတွေဖြစ်တဲ့အတွက် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပခွင့်မပေးတာဖြစ်တယ်လို့ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေအကြားမှာ စွပ်စွဲချက်တွေထွက်ပေါ်လာပါတယ်။
အကြောင်းကတော့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရတော့ အစိုးရသက်တမ်း ၅ နှစ်တစ်ကြိမ် အသစ်တက်လာတဲ့ ပြည်ထောင်စုအစိုးရက ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် ဥက္ကဌနဲ့ အဖွဲ့ဝင်အနည်းဆုံး ၅ ဦးကို သမ္မတကခန့်အပ်ပြီးတော့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကအတည်ပြုပါတယ်။
လက်ရှိပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥက္ကဌနှင့်အဖွဲ့ဝင် ၄ ဦးကို ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲအပြီး ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပြီးနောက် နိုင်ငံတော်သမ္မတက ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာ နိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၉၈၊ ပုဒ်မခွဲ(က)၊ ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ ဥပဒေ ပုဒ်မ ၉၊ ပုဒ်မခွဲ (င) နှင့် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃ တို့ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များအရ နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံးရဲ့ ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃၀ ရက်စွဲပါ ကြေညာချက်အမှတ်၊ ၄/၂၀၁၆ ဖြင့် ဖွဲ့စည်းတာဝန်ပေးအပ်ထားတယ်လို့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရဲ့ ဝက်ဆိုက်စာမျက်နှာမှာ ပါရှိဖော်ပြပါတယ်။
ဒီစွပ်စွဲချက်တွေအပေါ်မှာ UEC ကသီးခြားလွတ်လပ်တဲ့အဖွဲ့အစည်းဖြစ်တဲ့အတွက် NLD နဲ့ပတ်သက်တယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေကို လက်မခံပါဘူးလို့ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် NLD ဗဟိုပြန်ကြားရေးကော်မတီအတွင်းရေးမှူး မုံရွာအောင်ရှင်က ပြောပါတယ်။
“ NLD က UEC အပေါ်ကြိုးကိုင်ခြယ်လှယ်လို့လည်းမရပါဘူး။ UEC ကလည်း NLD ကိုအကျောပေးပြီးတော့မှ UEC ကလည်း NLD အပေါ်မှာမျက်နှာသာပေးပြီးတော့ လုပ်တာမျိုးမရှိပါဘူး။ UEC ဥက္ကဌ ဦးလှသိန်းကလည်းပြောဖူးပါတယ်။ နိုင်ငံရေးပါတီအားလုံးနဲ့တွေ့တဲ့ပွဲပါ။ ဘယ်နိုင်ငံရေးပါတီမှ ဒီ UEC ရဲ့ဥပဒေအထက်မှာမရှိဘူး။ သူကိုယ်တိုင်ပြောထားတာရှိပါတယ်။ ဘယ်နိုင်ငံရေးပါတီမှ UEC ရဲ့အထက်မှာမရှိပါဘူး။ UEC နဲ့ပေါင်းပြီးလုပ်ကြံတာလည်းဘာမှမရှိပါဘူး။”
UEC ထုတ်ပြန်ချက်က တရားမျှတမှုမရှိတဲ့အတွက် ပြန်လည်သုံးသပ်ပေးဖို့ တိုင်းရင်းသားပါတီ ၅ ခုဖြစ်တဲ့ ကချင်ပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ၊ ကယားပြည်နယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ၊ ကရင်အမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ၊ ချင်းအမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်၊ မွန်ညီညွှတ်ရေးပါတီ တို့က အောက်တိုဘာလ ၁၈ ရက်နေ့မှာထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
UEC လွိုင်ကော်ခရိုင်ဦးစီးအရာရှိ ဦးညီညီမင်း က တိုင်းရင်းသားပါတီ ၅ ခုက ပြန်သုံးသပ်ဖို့ တောင်းဆိုတဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်အပေါ်မှာ “ UEC ကထုတ်ပြန်ထားတာဆိုတော့ ဘာမှတ်ချက်မှမပြုချင်တော့ပါဘူး ”လို့ ပြောပါတယ်။
ကယားပြည်နယ်မှာ ၂၀၁၀ခုနစ်က တစ်ပြည်နယ်အတိုင်းအတာနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပနိုင်ခဲ့ပေမယ့် ၂၀၁၅ ခုနစ်မှာတော့ တစ်ပြည်နယ်လုံးကျင်းပနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အခုထုတ်ပြန်တဲ့အထဲမှာတော့ ကယားပြည်နယ်က မပါပါဘူး။